Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας: Συμπτώματα, Αίτια, Διάγνωση & Θεραπεία

Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας: Συμπτώματα, Αίτια, Διάγνωση & Θεραπεία

Τι είναι η Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας

Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας (Age-Related Macular Degeneration – AMD) είναι μια χρόνια, προοδευτική πάθηση του κεντρικού αμφιβληστροειδούς, η οποία επηρεάζει την ωχρά κηλίδα – την περιοχή υπεύθυνη για την κεντρική, λεπτομερή όραση. Αποτελεί τη συχνότερη αιτία σοβαρής απώλειας όρασης στις ανεπτυγμένες χώρες, με περίπου 30% των ατόμων άνω των 70 ετών να εμφανίζουν αλλοιώσεις και 5% να πάσχουν από προχωρημένη μορφή.

Συμπτώματα

Η πάθηση συνήθως ξεκινά με:

  • Μεταμορφοψία: Παραμόρφωση των ευθειών γραμμών

  • Μείωση κεντρικής όρασης

  • Γκρίζα ή σκοτεινή κηλίδα στο κέντρο του οπτικού πεδίου

  • Δυσκολία στην ανάγνωση και αναγνώριση προσώπων

  • Διατήρηση της περιφερικής όρασης, που επιτρέπει βασικό προσανατολισμό

Αίτια & Παράγοντες Κινδύνου

  • Ηλικία – Ο κυριότερος παράγοντας

  • Κάπνισμα – Αυξάνει τον κίνδυνο και την εξέλιξη της νόσου

  • Αρτηριακή υπέρταση

  • Κληρονομικότητα

  • Οξειδωτικό στρες και λιπιδικές εναποθέσεις (drusen)

  • Αγγειογένεση – Ανάπτυξη παθολογικών αγγείων από τον χοριοειδή προς τον αμφιβληστροειδή

Μορφές της Νόσου

  1. Ξηρή μορφή (Dry AMD) – Σταδιακή ατροφία του αμφιβληστροειδούς και συσσώρευση drusen.

  2. Υγρή μορφή (Wet AMD) – Ανάπτυξη παθολογικών αιμοφόρων αγγείων με διαρροή υγρού ή/και αιμορραγίες, που προκαλούν ταχεία απώλεια όρασης.

Διάγνωση

  • Τεστ Amsler – Αυτοεξέταση για εντοπισμό παραμόρφωσης γραμμών

  • Οπτική Τομογραφία Συνοχής (OCT) & OCT Αγγειογραφία – Απεικόνιση της ωχράς

  • Φλουοροαγγειογραφία – Ενδοφλέβια έγχυση φλουοροσίνης για απεικόνιση των αγγείων του αμφιβληστροειδούς

  • Κλινική εξέταση με σχισμοειδή λυχνία

Θεραπεία

  • Ξηρή μορφή:

    • Λήψη αντιοξειδωτικών και μικροθρεπτικών συστατικών (Λουτεΐνη, Ζεαξανθίνη, Βιταμίνες C & E, Ψευδάργυρος, Σελήνιο)

    • Διακοπή καπνίσματος

  • Υγρή μορφή:

    • Ενδοϋαλοειδικές εγχύσεις αντιαγγειογενετικών παραγόντων (anti-VEGF)

    • Παρακολούθηση με OCT για εκτίμηση ανταπόκρισης

Αποκατάσταση Όρασης

Σε προχωρημένα στάδια, η χρήση βοηθημάτων χαμηλής όρασης (loupes, ειδικά γυαλιά, ηλεκτρονικές συσκευές μεγέθυνσης) μπορεί να βελτιώσει την καθημερινή λειτουργικότητα.

Πρόληψη

  • Διακοπή καπνίσματος

  • Διατροφή πλούσια σε πράσινα φυλλώδη λαχανικά, ψάρια και ξηρούς καρπούς

  • Τακτικός οφθαλμολογικός έλεγχος μετά τα 50 έτη

Συμπέρασμα:

Η ηλικιακή εκφύλιση της ωχράς κηλίδας είναι μια σοβαρή αλλά διαχειρίσιμη πάθηση αν διαγνωστεί έγκαιρα. Η πρόληψη, η τακτική παρακολούθηση και οι σύγχρονες θεραπείες μπορούν να διατηρήσουν την ποιότητα ζωής και την όραση.