Κερατόκωνος: Συμπτώματα, Αίτια, Διάγνωση & Σύγχρονες Θεραπείες

Κερατόκωνος: Συμπτώματα, Αίτια, Διάγνωση & Σύγχρονες Θεραπείες

Τι είναι ο Κερατόκωνος

Ο κερατόκωνος είναι μια μη φλεγμονώδης, εκφυλιστική πάθηση του κερατοειδούς που χαρακτηρίζεται από προοδευτική λέπτυνση και αύξηση της καμπυλότητάς του, με αποτέλεσμα τη δημιουργία κωνικού σχήματος. Αυτή η παραμόρφωση προκαλεί κυρίως ανώμαλο αστιγματισμό και μυωπία, ενώ σε πιο προχωρημένα στάδια μπορεί να εμφανιστεί και θόλωση του κερατοειδούς.

Η νόσος εμφανίζεται συχνότερα στην εφηβεία ή στη δεύτερη δεκαετία της ζωής και η εξέλιξή της μπορεί να διαρκέσει για αρκετά χρόνια. Η συχνότητα στο γενικό πληθυσμό υπολογίζεται σε 1 στους 2.000 ανθρώπους, ενώ υπάρχει ισχυρή κληρονομική προδιάθεση — περίπου το 10% των ασθενών έχουν συγγενή πρώτου βαθμού με την ίδια πάθηση.

Συμπτώματα

  • Θολή ή παραμορφωμένη όραση

  • Ανώμαλος αστιγματισμός που δεν διορθώνεται πλήρως με γυαλιά

  • Αυξημένη μυωπία

  • Φωτοευαισθησία (φωτοφοβία)

  • Διπλωπία σε ένα μάτι (μονοφθαλμική διπλωπία)

  • Συχνές αλλαγές στη συνταγή γυαλιών ή φακών επαφής

Αίτια & Παράγοντες Κινδύνου

Η ακριβής αιτιολογία του κερατόκωνου δεν είναι πλήρως κατανοητή, ωστόσο οι κύριοι παράγοντες περιλαμβάνουν:

  • Γενετική προδιάθεση

  • Διαταραχές κολλαγόνου στον κερατοειδή

  • Συχνό τρίψιμο των ματιών (ιδιαίτερα σε αλλεργικές καταστάσεις)

  • Συστηματικά νοσήματα όπως σύνδρομο Down, σύνδρομο Ehlers-Danlos

  • Ιστορικό οφθαλμικών αλλεργιών

Διάγνωση

Η έγκαιρη διάγνωση είναι κρίσιμη για την πρόληψη της εξέλιξης. Οι βασικές εξετάσεις περιλαμβάνουν:

  • Τοπογραφία κερατοειδούς – χαρτογράφηση της καμπυλότητας

  • Παχυμετρία – μέτρηση πάχους κερατοειδούς

  • Τομογραφία κερατοειδούς – αξιολόγηση τρισδιάστατης δομής

  • Διαθλαστικός έλεγχος – εκτίμηση μυωπίας και αστιγματισμού

Θεραπεία

Η θεραπευτική προσέγγιση εξαρτάται από το στάδιο της νόσου:

  1. Αρχικά στάδια

    • Γυαλιά ή ειδικοί φακοί επαφής (σκληρικοί, ημισκληρικοί) για βελτίωση της όρασης

  2. Σταθεροποίηση εξέλιξης

    • Διασύνδεση κολλαγόνου (Corneal Cross-Linking): Ενίσχυση του κερατοειδούς με υπεριώδη ακτινοβολία και ριβοφλαβίνη, με στόχο την αναστολή της εξέλιξης

  3. Προχωρημένα στάδια

    • Μεταμόσχευση κερατοειδούς (διαμπερής ή εν τω βάθει) σε περιπτώσεις σοβαρής παραμόρφωσης ή θόλωσης

Πρόληψη & Συμβουλές

  • Αποφυγή έντονου τριψίματος των ματιών

  • Αντιμετώπιση αλλεργιών και ξηροφθαλμίας

  • Τακτικός έλεγχος σε ασθενείς με οικογενειακό ιστορικό

  • Έλεγχος με τοπογραφία κερατοειδούς από την εφηβεία

Συμπέρασμα:

Ο κερατόκωνος είναι μια πάθηση που, αν και δεν μπορεί να προληφθεί πλήρως, η έγκαιρη διάγνωση και η σύγχρονη θεραπευτική παρέμβαση μπορούν να σταθεροποιήσουν την εξέλιξή του και να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής του ασθενούς.